De Balie

Wereldwijd, Europees en nationaal raken de klimaatambities uit het zicht of worden naar beneden bijgesteld. De technische oplossingen zijn voorhanden, maar de grootste uitdaging blijkt nu politiek en uitvoering. De energietransitie verliest momentum: wat is er nodig om deze daadwerkelijk te volbrengen?In deze aflevering van Onder Hoogspanning blikken we terug én vooruit met oud-VVD-voorzitter Ed Nijpels, die 7 jaar geleden als voorzitter van het Klimaatberaad het Klimaatakkoord presenteerde. Wat is er sindsdien gebeurd? Waarom stokt de uitvoering momenteel ondanks brede steun in woorden? En wat moet het volgende kabinet doen om de wind weer in de zeilen van de energietransitie te brengen?Naast Ed Nijpels praten we met Voorzitter van het Nationaal Burger Beraad Klimaat Nienke Meijer, Algemeen Directeur VEMW Hans Grünveld en Directeur Milieudefensie Donald Pols.Over Onder hoogspanningKomt er in de toekomst nog 24 uur per dag stroom uit het stopcontact? Rijden we binnenkort allemaal in een Chinese e-auto? De energietransitie is in volle gang en vraagt om fundamentele beslissingen waarachter grote politieke en economische belangen schuilen. In de programmareeks Onder hoopspanning brengen we de drijvende krachten van de energietransitie naar de oppervlakte. Van overheden, bedrijven tot consumenten: wie zijn de spelers, en wat zijn hun belangen? En wat is er nodig voor een eerlijke energietransitie, en hoe ziet een eerlijke transitie eruit? Onder hoogspanning wordt mede mogelijk gemaakt door Vandebron.Programmamaker: Katarina SchulModerator: Natasja van den BergZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Florian Myjer smeedt literaire klassiekers om tot hyperpersoonlijk én maatschappijkritisch theater. In zijn regiedebuut Pride and Prejudice laat Florian Myjer via Jane Austens bekendste werk zien hoe allesomvattend genderverwachtingen en patronen zijn.Programmamaker Veronica Baas gaat met Florian Myjer in gesprek over zijn maakproces, inspiratiebronnen en hoe je uit je kwetsbaarheden kunt putten. Een gesprek over jezelf zijn, rollen aannemen en over waar homo- en vrouwenhaat elkaar raken.Florian Myjer (1992) is theatermaker en acteur. Hij studeerde af aan de Toneelacademie Maastricht en werd daarna vaste maker bij Frascati Producties en later de Warme Winkel, waar hij onderdeel was van de artistieke leiding. Hij maakte onder meer de goed ontvangen voorstellingen Lady Chatterley’s Lover (2021) en Brideshead Revisited (2023). Voor zijn rol in de film Sweet Dreams (2023) werd hij bekroond met een Gouden Kalf voor Beste Bijrol. Sinds 2024 is Florian onderdeel van het artistieke team van Theater Oostpool.Plein Publiek is een reeks verdiepende interviews met toonaangevende makers, geselecteerd door onze eigen programmamakers. Verwacht intieme gesprekken met uitzonderlijke stemmen die je aan het denken zetten.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

In Soedan vindt een ongekende humanitaire catastrofe plaats. Al tienduizenden Soedanezen zijn tijdens de burgeroorlog vermoord; nog altijd kijkt de wereld weg. Terwijl de buitenwereld bepaald geen neutrale rol speelt.De getallen zijn nauwelijks te bevatten. Meer dan 150.000 mensen zijn vermoord. 12 miljoen Soedanezen zijn op de vlucht geslagen. En meer dan 24 miljoen mensen lijden onder ernstige voedseltekorten. De burgeroorlog die sinds 2023 in het Afrikaanse land woedt, gaat gepaard met een ongekende humanitaire crisis. Arabische paramilitaire milities lijken grootschalige etnische zuiveringen uit te voeren. Mensenrechtenorganisaties vrezen een genocide. Toch grijpt de wereld niet in. Sterker nog: de buitenwereld voedt het conflict.Tijdens dit programma bespreken we de rol van externe partijen in de oorlog in Soedan met schrijver Jamal Mahjoub, Kamerlid D66 Mpanzu Bamenga, Fleur Smit van Artsen zonder Grenzen en Journalist Radio Dabanga Ibrahim Hamouda. Wat zijn de belangen van landen als de Verenigde Arabische Emiraten, Rusland, China en Egypte – landen die de strijdende partijen van wapens voorzien? Welke rol speelt de internationale goudexport?We bespreken ook de ervaringen van hulporganisaties ter plekke. Kunnen zij op enige manier nog de bevolking ondersteunen? En we schenken aandacht aan Radio Dabanga, dat vanuit Amsterdam miljoenen Soedanezen voorziet in onafhankelijk nieuws, maar financieel in zwaar weer verkeert.Over MENA VoicesIn deze serie werpt De Balie licht op de regio Midden-Oosten en Noord-Afrika (MENA). We nodigen internationale, regionale en lokale sprekers uit om de sociale, politieke en historische dynamieken te ontrafelen die van invloed zijn op de verschillende landen en diasporagemeenschappen.Programmamaker: Mirthe FreseMogelijk gemaakt door: VfondsZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

De boeken van Maria Dermoût horen tot het mooiste ooit geschreven in het Nederlands. Haar tegelijk serene en bikkelharde Nog pas gisteren en De tienduizend dingen laten lezers nooit meer los. Dermoûts succes was in Nederland minder onmiddellijk dan internationaal, maar inmiddels is haar plek in de Nederlandse en Indische canon onbetwist. Een avond over het leven en het werk van Maria Dermoût. Schrijver Maria Dermoût (1888 – 1962) werd geboren op Java en bracht het grootste deel van haar leven door in Nederlands-Indië. Ze debuteerde op 63-jarige leeftijd in Nederland, acht jaar nadat haar zoon was vermoord in een Japans interneringskamp. Haar werk wordt bewonderd om de gevoelige natuurbeschrijvingen maar bevat ook veel verwijzingen naar het geweld in gekoloniseerd Indonesië. In haar verhalen is aldoor de vergankelijkheid en teloorgang van mensen en dingen voelbaar.  Haar meesterwerk, De tienduizend dingen, is tegelijkertijd te lezen als een sprookje en een spookverhaal. De hoofdpersoon, Felicia, blikt terug op het verleden dat voorbij is en niet voorbij. Zij spreekt met geesten, onder andere met die van haar vermoorde (of gesneuvelde) zoon. Zij leeft met de natuur die zowel lieflijk is én boosaardige krachten in zich meedraagt: constant is daar de dreiging van de zee maar ook de magische krachten van schelpen. Het boek gaat over de trauma’s van het leven in een kolonie en over het (on)vermogen met de dood om te gaan. Een boek waarin het bestaan zowel geleefd als continu bevochten moet worden.Onderzoeker Pamela Pattynama en schrijver Oek de Jong zijn beiden grote bewonderaars van het werk van Dermoût, en toneelschrijver Bo Tarenskeen vernoemde zelfs de stichting waarin hij zijn toneelwerk onderbrengt naar haar meesterwerk. Vanavond gaan ze in gesprek over hun geliefde schrijver, haar stijl, haar positie in de Nederlandse literatuur en de zeggingskracht van haar werk.In samenwerking met De Groene AmsterdammerMede mogelijk gemaakt door VfondsDoor programmamaker Veronica BaasZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

De nieuwste generatie feministen heeft een online strijd te voeren, tegen de manosfeer, radicaalrechtse ‘manfluencers’ en digitale vrouwenhaat. Welke technologische wapens hebben feministen tot hun beschikking?Iedere feministische golf voert de sociale strijd met nieuwe (media)middelen. Voor de huidige generatie feministen is die strijd verbreed naar het digitale domein. Want het is online waar de backlash tegen het feminisme het hardst neerdaalt in de vorm van de manosfeer. Uiterst rechts blijkt het meest bedreven in het bespelen van de online opinie via ‘manfluencers’, memes en deepfakes.Wat is het feministische antwoord? Deze editie van Techdenkers onderzoeken we welke technologische middelen en strategieën de nieuwe generatie feministen tot beschikking heeft om de strijd aan te gaan met online conservatisme. En we bespreken wat zij kunnen leren van eerdere generaties die in tijden van backlash het tij wisten te keren.Deze avond is na aanleiding van het boek van onderzoeksjournalist en technologieverslaggever Eva Hofman, Man neemt vrouw. Aantekeningen uit het patriarchaat (Uitgeverij Pluim). Met redacteur online wereld en sociale media Süeda Isik, Neerlandica en feministische literatuurwetenschapper Maaike Meijer en ondernemer en schrijver Nina Pierson.De serie Techdenkers wordt inhoudelijk verzorgd en uitgezonden door De Balie en is onderdeel van onze partnership met Adyen.Mediapartner: De Groene AmsterdammerZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Wat was Dobru’s rol in het streven naar Surinaamse eenheid en onafhankelijkheid? Welke betekenis heeft zijn werk vandaag de dag? Ter gelegenheid van vijftig jaar Surinaamse onafhankelijkheid gaat journalist Stuart Kensenhuis in gesprek met Surinamist en Dobru-kenner Cynthia Abrahams. De avond wordt muzikaal geopend en afgesloten door zangeres Denise Jannah.‘Een boom, zoveel bladeren; een rivier, zoveel kreken; een volk, zoveel huidskleuren en talen…’ Met deze iconische woorden opent het bekendste gedicht van de Surinaamse dichter, schrijver, politicus en nationalist Dobru (Paramaribo, 1935 – 1983). Zijn poëzie wordt nog altijd geciteerd bij nationale vieringen en symboliseert zowel de hoop op eenheid als de complexe realiteit van een multiculturele samenleving.R. Dobru, pseudoniem van Robin Ewald Raveles, streed voor de erkenning van het Sranantongo, de culturele eenheid van Suriname en de dekolonisatie van geest en samenleving. Hij gaf stem aan het cultureel nationalisme en speelde een belangrijke rol in de ontwikkeling van de Surinaamse literatuur.Naast zijn werk als schrijver en dichter, was Dobru ook politiek actief. Hij vertegenwoordigde de Partij Nationalistische Republiek in het parlement en werd na de staatsgreep van Desi Bouterse in 1980 benoemd tot staatssecretaris van Cultuur.Over de sprekersCynthia Abrahams is Surinamist, letterkundige en schrijver. Ze groeide op in Paramaribo en studeerde Engelse taal en letterkunde en literatuurwetenschappen aan de Vrije Universiteit van Amsterdam, New York University en de University of Texas, Austin. Zij specialiseerde zich in Amerikaanse- en Caraïbische letterkunde. Ze is de auteur van de biografie Robin ‘Dobru’ Ravales (2014).Denise Jannah is een Nederlandse jazz-zangeres van Surinaamse afkomst. Ze trad over de hele wereld op voor o.a. Nelson Mandela en Bill Clinton. Ze won twee Edisons en stond zeven keer op het North Sea Jazz festival. Als eerste Nederlandse muzikant sleepte ze een platencontract binnen bij het prestigieuze Amerikaanse jazzlabel Blue Note.Stuart Kensenhuis is freelancejournalist, moderator en radiopresentator, met een fascinatie voor politiek en geschiedenis. Hij schrijft onder andere voor AD/Haagsche Courant en Tijdschrift voor Geschiedenis en presenteerde een 20-delige podcastserie op Radio Stanvaste, over het koloniaal en slavernijverleden van Nederland. Verder is hij één van de auteurs van het boek, Het koloniaal en slavernijverleden van Gouda (2024, Streekarchief Midden-Holland). Hij organiseerde meerdere programma’s over de geschiedenis en doorwerking van contractarbeid in De Balie.Programmamaker: Merlijn GeurtsMede mogelijk gemaakt door: VfondsZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Jan Dibbets behoort tot de grootste Nederlandse naoorlogse kunstenaars. Naar aanleiding van de tenoonstelling Jan Dibbets 1967-1977 in het H’ART Museum gaat Yoeri Albrecht met Dibbets in gesprek.Perspectief, ruimte en tijd vormen de rode draad in het werk van Jan Dibbets (1941), die deze thema’s al ruim zeven decennia onderzoekt. Zijn oeuvre beweegt zich op het snijvlak van fotografie, videokunst, landschapskunst en beeldende kunst, en bezorgde hem een internationale reputatie. Werk van Dibbets maakt deel uit van de collecties van onder meer The Metropolitan Museum of Art in New York, Tate Modern in Londen en het Stedelijk Museum in Amsterdam.Vanaf begin 2026 is de tentoonstelling Jan Dibbets 1967-1977 in het H’ART Museum te zien. Een expositie over de beslissende jaren in het oeuvre van Jan Dibbets. In De Balie gaat Yoeri Albrecht met hem in gesprek.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Maarten van Hinte gaat in gesprek over de carrière van alleskunner Ivette Forster, presentator, regisseur, producer, en directeur van het Kwaku Summer Festival. Welke barrières heeft ze overwonnen in haar carrière? Welke erfenis wil ze achterlaten voor de nieuwe generatie?Ivette Forster begon haar carrière bij de VPRO. In 1988 maakt en presenteert ze de eerste zwarte talkshow op de Nederlandse televisie, bij Lobith. Daarna was ze jarenlang het gezicht van AT5 en presenteerde ze het programma Jules Unlimited. Ze richtte haar eigen productiebedrijf, 529 Media Productions op, en werkte voor verschillende omroepen als regisseur, eindredacteur en producer. Ze organiseerde jarenlang het Keti Koti Festival, Reggae Lake en het Kwaku Summer Festival waar ze nog steeds de directeur van is. Kwaku begon in 1975 als voetbaltoernooi tussen hoogbouwflats, georganiseerd voor Surinaamse tieners die in de zomer niet op vakantie konden. Mede onder haar leiding groeide Kwaku uit tot een professioneel feest zonder het karakter van buurtfestival te verliezen.Over BaanbekersOmdat veel van deze baanbrekers al actief waren vóór het internettijdperk, ontbreekt er vaak uitgebreide documentatie over hun werk en impact. Terwijl het belang van herkenbare en empathische voorbeelden voor zwarte Nederlanders groot is om te beseffen op wiens schouders ze staan. Met deze podcast wil RIGHTABOUTNOW bijdragen aan de erkenning en archivering van deze verborgen geschiedenis, zodat hun invloed niet verloren gaat maar juist gevierd wordt, en een aanknopingspunt te geven voor verder onderzoek van hun bijdrage aan de ontwikkeling van zwarte makers van vandaag de dag.Deze podcast is mogelijk gemaakt door: RIGHTABOUTNOW, De Balie, Urban Scouts, Podiumkunst.net en Amsterdams Fonds voor de KunstZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Ooit begonnen als kleine Brabantse startup, groeide ASML uit tot een van de sleutelbedrijven van de wereldeconomie. Journalisten Diederik Baazil en Cagan Koc over hoe de chipsmachinefabrikant inzet werd van een geopolitieke strijd.In 2023 ontmoette toenmalig premier Mark Rutte de Amerikaanse president Biden in de Oval Office. Op de agenda: ASML. De Amerikanen wilden een strikter exportverbod van chipsmachines naar China. Want de geavanceerde chipsmachines van ASML zijn cruciaal voor de productie van zo ongeveer elk technologisch middel; van telefoons tot hightechraketten. En de Amerikanen kregen hun zin. Welke machtsstrijd ging hier achter schuil? En hoe kunnen we ASML inzetten in de techwedloop tegen die machtsstructuren?Diederik Baazil en Cagan Koc spraken de afgelopen jaren voor hun boek De belangrijkste machine ter wereld met hoofdfiguren over de internationale chipsrace. Vanavond doen ze tijdens Techdenkers hun verhaal. Ook Senior onderzoeker (Senior Research Fellow) bij Instituut Clingendael Rem Korteweg en bijzonder hoogleraar Strategic Governance of Global Technologies Haroon Sheikh sluiten hierbij aan.Programmamaker: Rosalie DielesenDe serie Techdenkers wordt inhoudelijk verzorgd en uitgezonden door De Balie en is onderdeel van onze partnership met Adyen.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Schrijver en journalist Jutta Chorus groeide op met verhalen over haar grootvader Leen Menken, een boerenzoon die zich opwerkte tot succesvol melkhandelaar. Dagen van melk volgt Chorus’ familieverhaal en de op- en ondergang van het familiebedrijf. Maar het is ook een verhaal over klasse, ambitie, en de ongemakkelijke erfenissen van vooruitgang.Programmamakker Katarina Schul gaat in gesprek met Jutta Chorus. Hoe verhoud je je als journalist tot je eigen familiegeschiedenis? Hoe dicht mag je bij je personages komen, als zij je ooms, tantes of grootvader zijn? En hoe verandert een archiefstuk als je het tot een literaire scène maakt met een dialoog, personageopbouw en cliffhanger?Plein Publiek is een reeks verdiepende interviews met toonaangevende makers, geselecteerd door onze eigen programmamakers. Verwacht intieme gesprekken met uitzonderlijke stemmen die je aan het denken zetten.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.